Ik ontvang een erfenis. Wat kan ik doen?
Je kunt een erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. De drie keuzes hebben verschillende gevolgen. Lees dit eerst voordat je een keuze maakt.
Verschillende keuzes, wat is het verschil?
De wet biedt de mogelijkheid een nalatenschap zuiver te aanvaarden, beneficiair te aanvaarden of te verwerpen. Hieronder zullen wij de diverse mogelijkheden toelichten en het verschil uitleggen.
Erfenis zuiver aanvaarden
Als je kiest voor zuivere aanvaarding van een erfenis dan erf je alle bezittingen en schulden samen met eventuele andere erfgenamen. De erfgenamen zijn samen verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap. De erfgenaam die zuiver aanvaardt, doet dat zonder enig voorbehoud en kan dus – mogelijk – wel geconfronteerd worden met een tekort. In de wet is inmiddels wel al goed geregeld wanneer je door bepaalde handelingen te verrichten een nalatenschap zuiver hebt aanvaard. Dat doe je in het geval je goederen van de nalatenschap verkoopt, bezwaart of op een andere wijze aan het verhaal van schuldeisers onttrekt.
Heb je eenmaal zuiver aanvaard dan kun je alleen bij hoge uitzondering op deze keuze terugkomen. Dat is geregeld in de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden. Je moet hiervoor naar de kantonrechter.
Erfenis beneficiair aanvaarden
Als je kiest voor beneficiaire aanvaarding van een erfenis dan erf je alle bezittingen en schulden samen met eventuele andere erfgenamen. Maar het verschil met zuiver aanvaarden is dat je niet met jouw eigen vermogen aansprakelijk wordt gesteld voor de betaling van de schulden. Beneficiair aanvaarden kent weinig nadelen. Voorwaarde is wel dat de procedure goed wordt uitgevoerd. Je moet voor de beneficiaire aanvaarding langs de rechtbank. Alleen dan kun je de erfenis beneficiair aanvaarden. De erfgenamen zijn bij beneficiaire aanvaarding samen als vereffenaars verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap.
Door beneficiair te aanvaarden ben je gewoon erfgenaam en bevoegd de erfenis af te wikkelen. Let er nogmaals op dat de juiste procedure wordt gevolgd. Je geeft te kennen de nalatenschap alleen te accepteren als deze positief blijkt te zijn. Beneficiaire aanvaarding moet worden afgelegd bij de rechtbank, dit kun je zelf doen of je kunt hiervoor een notaris inschakelen.
De beneficiaire aanvaarding wordt ook wel aanvaarding onder het voorrecht van boedelbeschrijving genoemd. Een van de verplichtingen van de beneficiair aanvaardende erfgenaam is namelijk dat hij een beschrijving van de nalatenschap moet (laten) opmaken.
Vraag eenvoudig je verklaring van erfrecht aan voor 298,-
Waar je ook de verklaring van erfrecht aanvraagt én voor welke prijs, de uitkomst is altijd dezelfde verklaring van erfrecht. Het enige verschil is het gemak waarmee je aanvraagt. Vanaf onze start in 2012 hebben wij onze online service doorlopend verbeterd waardoor we met afstand de snelste en makkelijkste service garanderen tegen de laagste prijs.
Voorbeeld: Kiezen tussen zuiver en beneficiair aanvaarden, het verschil
De vader (langstlevende ouder) van Thijmen is onlangs overleden. In het testament van zijn vader staat opgenomen dat Thijmen erfgenaam is. Thijmen weet dat hij de erfenis niet wil verwerpen maar wil aanvaarden. Nu moet hij een keuze maken of hij de erfenis zuiver wil aanvaarden of kiest voor beneficiaire aanvaarding. Wat is het verschil en wat zijn de gevolgen?
Wat gebeurt er als hij voor zuiver aanvaarden kiest?
Indien Thijmen kiest voor zuiver aanvaarden van de erfenis dan erft hij alle bezittingen en alle schulden. Inmiddels weet Thijmen dat er nog een restschuld op het huis van zijn vader staat. Bij zuivere aanvaarding wordt deze restschuld afgetrokken van het bedrag van de erfenis.
Stel Thijmen zou eigenlijk €50.000,- erven en de restschuld bedraagt €20.000,-, dan erft hij in werkelijkheid €30.000,-. Omdat Thijmen niet zeker weet of dit de enige schuld is, kan hij wellicht beter voor beneficiaire aanvaarding gaan.
Wat gebeurt er als hij voor beneficiair aanvaarden kiest?
Indien Thijmen kiest voor beneficiair aanvaarden van de erfenis dan erft hij alle bezittingen en alle schulden, maar onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Hij wordt dan niet met zijn eigen vermogen aansprakelijk gesteld voor de betaling van de schulden als deze groter zijn dan de bezittingen van de nalatenschap.
Stel hij zou eigenlijk €50.000,- erven en de restschuld bedraagt €60.000,-. Dan zou hij te maken krijgen met een negatief saldo van €10.000,-. Door voor beneficiaire aanvaarding te kiezen, hoeft hij deze €10.000,- niet van zijn eigen vermogen te betalen. Hij houdt dan weliswaar niets over aan de erfenis, maar krijgt hierdoor ook niet zelf met schulden te maken.
Kortom maakt Thijmen een veilige keuze door voor beneficiair aanvaarden te kiezen. Omdat hij niet zeker weet hoe hoog de schulden van zijn vader zijn, neemt hij hiermee het zekere voor het onzekere.
Erfenis verwerpen
Als je kiest voor verwerping van de nalatenschap (afstand doen van de erfenis) dan krijg je niets uit de nalatenschap. Ook geen persoonlijke spullen. Maar je wordt ook niet aansprakelijk gesteld voor eventuele schulden. Je bent niet betrokken bij de afwikkeling van de nalatenschap en mag je op geen enkele wijze daarmee bemoeien, omdat je met terugwerkende kracht tot de dag van het overlijden geen erfgenaam meer bent.
Door afstand van de erfenis te doen geef je te kennen geen erfgenaam te willen zijn. Verwerping moet worden afgelegd bij de rechtbank. Dit kun je zelf doen of je kunt hiervoor een notaris inschakelen.
Waarom aanvaardt niet iedereen standaard een nalatenschap beneficiair?
Er is een wetsvoorstel geweest waarbij een systeemwijziging is voorgesteld, waarbij alle nalatenschappen automatisch beneficiair aanvaard zouden worden. Dit is niet doorgevoerd waardoor je nu nog steeds de keuze moet maken in de wijze van aanvaarden.
Beneficiair aanvaarden zorgt ervoor dat de erfgenamen niet aansprakelijk zijn voor eventuele schulden uit de nalatenschap. Toch aanvaardt niet iedereen beneficiair. Dat komt omdat er kosten zijn verbonden aan het beneficiair aanvaarden. Bij de rechtbank betaalt u griffierechten. Daarnaast duurt het afhandelen van de nalatenschap ook langer. Er moet een boedelbeschrijving worden opgesteld en deze moet worden voorgelegd bij de rechtbank. Als dit niet wordt gedaan worden de erfgenamen alsnog geacht de nalatenschap zuiver te hebben aanvaard.
Als je zeker weet dat er meer bezittingen dan schulden zijn, is het sneller om de erfenis zuiver te aanvaarden. De erfgenamen hoeven dan niet langs de rechtbank en er hoeft niet per se een boedelbeschrijving te worden opgesteld. Zo kan de nalatenschap sneller worden afgewikkeld.